Dünden Bugüne Zeytinyağı Nasıl Üretilir?
10-09-2023
16:21
Zeytinyağı üretim metotları, zaman içinde teknolojik gelişmelere ve yöresel geleneklere göre değişmiştir. İlk zamanlarda hayvan ve insan gücü ile sıkılan zeytin artık günümüzde mekanik ya da fiziksel yöntemlerle sıkılıyor. Zeytinyağı üretim metotları da günümüzün hijyen şartları ve nasıl en kaliteli zeytinyağı elde edilir konusunda yapılan araştırmalar ışığında gelişerek daha üst seviyeye gelmiş ve hala gelişmeye de devam etmektedirler.
Dünden bugüne zeytinyağı nasıl üretilir?
1. Taş Değirmenler (Antik Dönemler): Antik dönemlerden beri zeytinyağı, genellikle büyük taş değirmenler kullanılarak üretilirdi. Bu değirmenlerde zeytinler ezilir ve ardından ezilmiş zeytin hamuru preslenerek yağ çıkarılırdı.
2. Zanaat Atölyeleri (Orta Çağ): Orta Çağ boyunca, zeytinyağı üretimi daha küçük ölçekte zanaat atölyelerinde gerçekleştirilirdi. Bu dönemde daha geleneksel yöntemler kullanılırdı.
3. Hidrolik Presler (18. ve 19. Yüzyıl): 18. yüzyılın sonlarına doğru, hidrolik preslerin kullanımı zeytinyağı üretimini daha verimli hale getirdi. Zeytin hamuru, hidrolik preslerin yardımıyla daha fazla yağ çıkaracak şekilde sıkılırdı.
4. Modern Presler ve Sanayi Üretimi (20. Yüzyıl): 20. yüzyılda, zeytinyağı üretimi daha büyük ölçekte sanayielleşti. Daha modern ve etkili presleme makineleri kullanılmaya başlandı. Bu dönemde hidrolik presler yerini hidrolik olmayan, otomatik ve hızlı presleme makinelerine bıraktı.
5. Soğuk Sıkım (20. Yüzyılın Sonları): Soğuk sıkım tekniği, zeytinlerin düşük sıcaklıklarda sıkılmasını içerir. Bu yöntem, daha yüksek kalitede zeytinyağı üretimine olanak tanır ve aroma ve besin maddelerini korur.
6. Modern Üretim ve Standartlar (Bugün): Bugün zeytinyağı üretimi, modern teknoloji ve katı hijyen standartlarına dayanır. Zeytinler, yıkanır, ezilir, preslenir ve genellikle sanayi tesislerinde işlenir. Kalite standartlarına uygun zeytinyağları üretilir ve dünya genelinde tüketilir.
Modern zeytinyağı üretim süreçleri nelerdir?
Zeytinyağı üretimi, teknolojik gelişmeler ve kalite standartlarına uygunluğu artırarak evrilen bir süreçtir. Günümüzde, farklı ülkelerde farklı üretim metotları kullanılsa da, soğuk sıkım ve modern presleme teknikleri en yaygın olanlardır ve yüksek kalitede zeytinyağı elde etmeye olanak tanır.
Modern zeytinyağı üretim metotları nelerdir?
Modern zeytinyağı üretim metotları, zeytinlerin en yüksek kalitede yağa dönüştürülmesini ve hijyenik bir üretim sürecini sağlamayı hedefler. İşte modern zeytinyağı üretim metotlarının temel adımları:
1. Hasat: Zeytinyağı üretim süreci, zeytinlerin hasat edilmesiyle başlar. Hasat, genellikle sonbahar aylarında gerçekleşir. Zeytinler elle veya mekanik hasat makineleri kullanılarak toplanır.
2. Yıkama: Hasat edilen zeytinler yıkanır ve kir, yapraklar ve diğer yabancı maddelerden temizlenir.
3. Taşıma: Temizlenen zeytinler taşınarak presleme tesisine getirilir.
4. Presleme: Zeytinler ezilir ve hamur haline getirilir. Bu işlem zeytinyağı elde etmek için zeytin hücrelerini kırar. Geleneksel olarak taş değirmenler kullanılırken, modern tesislerde çelik bıçaklı ekipmanlar veya öğütme silindirleri kullanılabilir.
5. Ayırma: Zeytin hamuru, yağı ve diğer sıvıları içerir. Bu karışımın yağını ayırmak için bir santrifüj kullanılır. Santrifüj, yağı diğer maddelerden ayırır ve temiz zeytinyağı üretimine olanak tanır.
6. Soğuk Sıkım: Soğuk sıkım tekniği, zeytinlerin düşük sıcaklıklarda sıkılmasını içerir. Bu, yağın daha yüksek kalitede ve daha fazla aroma ve besin maddesi içererek korunmasına yardımcı olur.
7. Filtreleme: Üretilen zeytinyağı, yabancı maddelerin ve partiküllerin giderilmesi için genellikle filtrelenir.
8. Depolama: Zeytinyağı, uygun koşullarda temiz kaplarda saklanır. Işık ve sıcaktan korunmalıdır.
9. Kalite Kontrol: Üretilen zeytinyağı, kalite ve hijyen standartlarına uygunluğunu kontrol etmek için laboratuvar testlerine tabi tutulur.
Modern zeytinyağı üretim tesisleri, yüksek verimlilik ve kalite sağlamak için otomasyon ve modern teknoloji kullanır. Ancak, zeytinyağı kalitesini ve türünü belirleyen önemli faktörlerden biri de zeytin çeşitleri, yetiştiği topraklar ve iklim koşullarıdır. Bu nedenle, zeytinyağı üreticileri genellikle belirli bir bölgeye özgü olan ve "sızma zeytinyağı" olarak adlandırılan yüksek kaliteli zeytinyağları üretmek için geleneksel yöntemleri sürdürmektedirler.
Taş baskı zeytinyağı nedir?
Taş baskı zeytinyağı, geleneksel bir zeytinyağı üretim yöntemini ifade eder ve adını kullanılan ekipman olan "taş baskı pres"den alır. Bu yöntem, zeytin hamurunun yağını elde etmek için kullanılan eski bir tekniktir. İşte taş baskı zeytinyağı üretiminin temel aşamaları:
1. Hasat ve Temizleme: Zeytinler sonbahar aylarında hasat edilir ve elle veya mekanik hasat makineleri kullanılarak toplanır. Hasat edilen zeytinler daha sonra yıkanır ve kir, yapraklar ve diğer yabancı maddelerden temizlenir.
2. Taş Değirmen: Taş baskı zeytinyağı üretimi, geleneksel taş değirmenlerde gerçekleşir. Bu taş değirmenler büyük taş silindirlerden oluşur ve zeytinler bu silindirler arasında ezilir ve hamur haline getirilir. Bu işlem, zeytin hücrelerini kırarak içlerindeki yağı serbest bırakır.
3. Presleme: Hamur haline getirilmiş zeytinler, taş baskı presine yerleştirilir. Burada, hamurun içindeki yağ sıkıştırılır ve taş baskı presi, bu işlemi yapmak için ağırlık kullanır.
4. Ayırma: Presleme işlemi sonucunda elde edilen karışım, yağ, su ve diğer sıvıları içerir. Bu karışımın yağını ayırmak için genellikle bir ayırma işlemi uygulanır.
5. Filtreleme: Üretilen zeytinyağı, yabancı maddelerin ve partiküllerin giderilmesi için filtrelenir.
Taş baskı zeytinyağı üretimi, geleneksel bir yöntem olduğu için zeytinlerin türü, yetiştirildiği bölge ve hasat koşulları gibi faktörlerden büyük ölçüde etkilenebilir. Bu yöntem, zeytinlerin doğal aromasını ve karakterini daha iyi korur ve zeytinyağının kalitesini yükseltir. Ancak modern üretim teknikleriyle karşılaştırıldığında daha az verimlidir ve daha fazla iş gücü gerektirebilir. Bu nedenle taş baskı zeytinyağı genellikle daha yüksek kaliteye ve özgün tat profiline sahip olan "natürel sızma zeytinyağı" üretimi için tercih edilir.
Ayvada Natürel Sızma Zeytinyağı ile yemeklerinize lezzet katın
Ayvalık'ın bereketli topraklarından toplanan, hasadın ilk zeytinlerinin mahsulü olan Ayvada Natürel Sızma Zeytinyağı, soğuk sıkımla elde ediliyor ve otomatik dolum makinesinden el değmeden, hijyenik ortamda ambalajlanıyor. Bölgenin ilk 22000 sertifikasını alarak yine alanında öncülük eden, ISO 9001 sertifikası ile güven veren, İyi Tarım Uygulamaları sertifikası ile üretimini tescilleyen marka, Ayvalık'ın çok meşhur ve lezzetli binlerce yıllık zeytinlerinin mucizesini evlerinize getiriyor. Ekstra saf zeytinyağının mucizelerini siz de keşfedebilir; evinizde, bakımınızda, yemeklerinizde Ayvada Ayvalık Zeytinyağı’nı kullanabilirsiniz.