Kaliteli Zeytinyağı Asit Oranı Ne Olmalı
Kaliteli zeytinyağının pek çok değerlendirme kriteri vardır. Tadı, kokusundan tutun da laboratuvar analizlerine kadar pek çok değişken göz önüne alınır. Ancak bunların içerisinde en önemlilerinden biri, zeytinyağı asit oranıdır. Zeytinyağı asit oranı, bize zeytinyağının nasıl ve hangi şartlarda elde edildiği konusunda da fikir veriyor. Aynı zamanda zeytinyağı sınıflandırması yapılırken, zeytinyağı asit oranı dikkate alındığından zeytinyağı asit oranı söz konusu zeytinyağının kullanım alanını belirlemede de etkilidir. Ege bölgesinde zeytinyağı asit oranını "dizyem” olarak da ifade edildiğini duymuşsunuzdur. 3 dizyem natürel sızma zeytinyağı, 5 dizyem natürel sızma zeytinyağı gibi.... Peki şimdi o zaman zeytinyağı asit oranı nedir, kaliteli zeytinyağı asit oranı ne olmalıdır’a bakalım.
Zeytinyağı Asit Oranı Nedir?
Peki kaliteli zeytinyağı seçerken önemli ölçütlerinden biri olan zeytinyağı asit oranı neyi ifade eder? Zeytinyağının asit oranı, asitlik olarak ifade edilen bir ölçüdür ve yağın kalitesini belirlemek için kullanılır. Zeytinyağı üretimindeki asit oranı, yağın taze ve kaliteli olup olmadığını gösterir. Asit oranı, yağın serbest yağ asidi içeriğini yüzde cinsinden ifade eder. Yani bir başka deyişle, zeytinyağının içindeki oleik asit miktarı 100 gramda bulunan yağ oranı ile belirleniyor. Asit miktarı olduğunda ise bu zeytinyağları "natürel birinci" olarak adlandırılıyor.
Zeytinyağı Nasıl Sınıflandırılır?
1. Natürel Sızma Zeytinyağı: En iyi zeytinyağıdır diyebileceğimiz natürel sızma zeytinyağı asit oranı çok düşüktür, genellikle oleik asit cinsinden serbest yağ asitlik değeri %0.8 veya daha az. Ege bölgesinde 8 dizyem zeytinyağı denirse bu da oleik asit cinsinden serbest yağ asitlik değeri %0.8 olan natürel sızma zeytinyağıdır.
2. Natürel Birinci Zeytinyağı: Asit oranı natürel sızma zeytinyağına göre biraz daha yüksektir. Natürel birinci zeytinyağı asit oranı %0,8 ila %2 arasındadır. Ancak yine de kabul edilebilir düzeyde düşüktür.
3. Natürel İkinci Zeytinyağı: Zeytinyağı asit oranı %2 ila %3 arası asit oranına sahip zeytinyağları da "natürel ikinci" olarak adlandırılıyor.
4. Ham Zeytinyağı: Asit oranı daha yüksektir, genellikle oleik asit cinsinden serbest yağ asitlik değeri %3,3’ten fazladır. Bu tür zeytinyağları insan sağlığı açısından direkt tüketime uygun değildir. Bu sebepten ham zeytinyağı rafine edilir.
5. Rafine Zeytinyağı: Asit oranı genellikle %0.3% ile %0.4 arasındadır. Rafine edildiklerinden dolayı natürel zeytinyağı sınıfına girmezler.
Dolayısıyla, zeytinyağı kalitesi ve asit oranı arasında ters bir ilişki vardır. Daha yüksek kaliteli zeytinyağları, daha düşük asit oranlarına sahiptir. Natürel sızma zeytinyağı, en düşük asit oranına sahip olanıdır ve daha fazla taze ve doğal lezzete sahip olma eğilimindedir. Zeytinyağı çeşitleri konusunda daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz Zeytinyağı Çeşitleri Nelerdir başlıklı blog yazımıza göz atabilirsiniz.
Zeytinyağında Dizem Ne Demek?
Zeytinyağında dizem, natürel sızma zeytinyağı asit oranını ifade etmek için kullanılan terimdir. Daha net olarak ifade etmemiz gerekirse, zeytinyağında dizem, zeytinyağı asit oranı 1 değerinin altında ölçülürse, bu artık zeytinyağı asit oranı olarak değil, dizem olarak ifade edilir. Yani 0.3 asit zeytinyağı değil, 3 dizem zeytinyağı olarak ifade edilir. Zeytinyağında dizem ya da dizyem ifadelerinin anlamı aynıdır. Dizem daha çok Marmara ve diğer bölgelerde kullanılırken, dizyem daha yaygın olarak Ege Bölgesinde kullanılır.
Zeytinyağı Asit Oranı Nasıl Ölçülür?
Zeytinyağı doğal bir yağdır ve bitkisel bir kaynaktan yani zeytin meyvesinden elde edilir. Zeytinyağı temel olarak yağ asitleri içerir. Zeytinyağı oleik asit denen yağ asidinden zengin bir besindir. Zeytinyağı kalite kriterlerinin başında gelen asitlik derecesi, serbest oleik asit formu ile belirlenir. Ayrıca zeytinyağı asitlik derecesi, zeytinyağının içindeki bakterilerin ve mikroorganizmaların gelişip gelişmemesini de etkiliyor. Peki kaliteli zeytinyağı asit oranı ne olmalı? Oleik asidin yağ içerisinde birçok formu bulunur ancak serbest formu yani zeytinyağının içinde serbest kalan oleik asit miktarı, ne kadar az olursa zeytinyağının lezzeti ve kalitesi o kadar çok olur. Kısaca, zeytinyağı asit oranı, zeytinyağının kullanım ömrünü, lezzetini ve kalitesini belirliyor.
0.3 Asit Zeytinyağı Nedir?
Zeytin ne kadar olgunlaşmamışsa o zeytinden o kadar iyi zeytinyağı elde edilir. Dolayısıyla 0.3 asit zeytinyağı, dalından taze olarak toplanan en yeşil ve en küçük zeytinlerden elde edilen natürel sızma zeytinyağıdır. Toprağın yapısı ile yıl boyunca zeytin ağaçlarına yapılan bakım da bu zeytinyağının elde edilmesinde önemli faktörlerdendir. Ayrıca zeytinlerin hiç bekletilmeden hemen sıkılması da zeytinyağı asit oranını etkileyen faktörlerden bir tanesi. Tüm bu şartlara uyması halinde hem çok lezzetli hem de çok kaliteli zeytinyağı elde edilir.
Ayvada zeytinyağının üretiminde kullanılan Ayvalık tipi zeytinler dalından toplandıktan sonra hemen (en geç 3 saat içerisinde) kendi üretim tesisimizde soğuk sıkım yöntemi ile sıkılırlar. Uzun süre bekleyen zeytin kızışır, bundan elde edilen zeytinyağı asit oranı da daha yüksek olur. 0.3 asit zeytinyağını denemek için Ayvada 3 Dizyem Erken Hasat Soğuk Sıkım Natürel Sızma zeytinyağını tadabilirsiniz.
0.5 Asit Zeytinyağı Nedir?
0.5 asit zeytinyağı, en kaliteli ve en iyi zeytinyağlarından biridir. Hasadın başında, daha tam olgunlaşmamışken, dalından taze toplanan zeytinlerden elde edilen zeytinyağıdır. 0.3 asit zeytinyağının üretiminde kullanılan zeytinlere göre 0.5 asit zeytinyağının üretiminde kullanılanlar biraz daha büyümüşlerdir, ancak daha hala tam olgunlaşmamış ve yağlanmamıştır. 0.5 asit zeytinyağı da en düşük asitli zeytinyağları arasındadır ve tat ile kokusu sayesinde diğer sızma zeytinyağlarının önüne geçer. Zengin içeriğinden dolayı özellikle de salatalarda ve kahvaltılarda iştah açıcı lezzet olarak kullanılmasını tavsiye ediyoruz.
0.5 asit zeytinyağını denemek için Nalbant Özel Seri Soğuk Sıkım Natürel Sızma Zeytinyağını tadabilirsiniz.
Zeytinyağı Asit Oranı Neden Yüksek Olur?
Zeytinyağı asit oranını etkileyen temel faktörler zeytinin hasat edildiği zaman ve zeytin toplandıktan sonra sıkım işlemi ile arasında geçen süredir (yani zeytin toplandıktan sonra fazla bekletilmeden sıkılması gerekir). Olgunlaşmamış ve dalından taze olarak toplanan zeytinlerden elde edilen zeytinyağı genellikle daha düşük asit zeytinyağı olur. Ayrıca zeytin ağaçlarına yapılan bakım da zeytinyağı asit oranını etkileyen etkenlerden biridir. Olgunlaşmış zeytinlerden elde edilen zeytinyağı ise daha yüksek asit olabilir. Ancak bizim zeytin ağaçlarımıza 4 kuşaktır kesintisiz olarak aynı özenle baktığımız için olgunlaşmış zeytinlerden de daha düşük asit zeytinyağı elde edebiliyoruz.
Son olarak, zeytin dalından taze toplandığında daha kaliteli zeytinyağı elde ediliyor. Zeytin toprağa düştükten sonra dip zeytin olarak da tabi edilen zeytinden elde edilen zeytinyağının asit oranı daha yüksek olur, aynı zamanda tadı ile kokusu da dalından taze toplanana göre farklıdır. Bu sebepten Ayvada zeytinyağını dalından taze olarak toplanan zeytinlerden elde ediyoruz, Ayvada zeytinyağı üretiminde dip zeytin kullanmıyoruz.
Zeytinyağı Asit Oranı Nasıl Ölçülür?
Zeytinyağı asit oranı, serbest yağ asitleri miktarının bir ölçüsüdür ve "serbest asitlik" olarak da adlandırılır. Zeytinyağı asitlik derecesi, zeytinyağının kalitesini belirlemek için kullanılır ve genellikle asitlik yüzdesi olarak ifade edilir.
Zeytinyağı asit oranını ölçmek için aşağıdaki adımları takip edilir:
1. Örnek Alımı: Zeytinyağı örneği alınır. Bu örnek, zeytinyağının kalitesini belirlemek için laboratuvara gönderilir. Bizim gibi kendi laboratuvarına sahip tesisler de mevcut. Biz de zeytinyağı analizi kendi deneyimli laborantlarımız tarafından yapılır.
2. Kimyasal Analiz: Laboratuvarda, zeytinyağı örneği bir kimyasal analize tabi tutulur. Asitlik derecesi, yağda bulunan serbest yağ asitlerinin yüzde cinsinden hesaplanmasıyla belirlenir. Bu analizde alkol eter ve asit solüsyonu (Eczanelerde bulunur) kullanılır.
3. Zeytinyağı Asitlik Yüzdesinin Hesaplanması: Serbest asitlik, oleik asit yüzdesi olarak ifade edilir. Bu değer, örnekteki serbest yağ asitlerinin yüzde cinsinden miktarını temsil eder. Genellikle kalite skalasına göre ifade edilir. Daha düşük asitlik derecesi, daha yüksek kaliteyi gösterir.
4. Kalite Değerlendirmesi: Elde edilen zeytinyağı asit oranı, zeytinyağının kalitesini belirlemede kullanılır. Örneğin, sızma zeytinyağı daha düşük asitlik derecesine sahip olurken, ham zeytinyağı daha yüksek asitlik derecesine sahip olabilir.
Zeytinyağı asit oranı, zeytinyağının taze ve kaliteli olup olmadığını belirlemek için önemlidir. Genellikle daha düşük asitlik derecesine sahip zeytinyağları daha lezzetli ve besleyici kabul edilir. Bu nedenle, zeytinyağı satın alırken zeytinyağı asit oranı kaliteyi anlamak için önemli bir ölçüttür.
Zeytinyağı asit oranını ev ortamında da ölçebilirsiniz. Ancak bunun için cam pipet, ölçüm tüpü gibi aletlere sahip olmanız gerekir. Öte yandan zeytinyağı analizi oldukça hassastır. Zeytinyağı analizi deneyimli laborantlar tarafından yapılır. Bu sebepten evde yapacağınız zeytinyağı analizi doğru sonuç vermeyebilir.
En İyi Zeytinyağı Asit Oranı Ne Olmalıdır?
3 dizem zeytinyağı ile 5 dizem zeytinyağı, zengin içeriklerinden dolayı, en iyi zeytinyağı asit oranlarından biri olarak nitelendiriliyor. Ancak hep söylediğimiz gibi, en iyi zeytinyağı sizin damak tadınıza en çok hitap eden zeytinyağıdır. 3 dizem zeytinyağı ile 5 dizem zeytinyağı, zengin içeriklerinden dolayı sabah kahvaltılarda kullanıp, 8 dizem zeytinyağı ya da altındaki herhangi bir zeytinyağını da yemeklerinizde kullanabilirsiniz.
Ayvada Ayvalık Soğuk Sıkım Natürel Sızma Zeytinyağı ile Ayvalık Zeytinyağının Keyfine Varın
Ayvalık'ın bereketli topraklarından toplanan, hasadın ilk zeytinlerinin mahsulü olan %100 Doğal ve katkısız Ayvada Ayvalık Soğuk Sıkım Natürel Sızma Zeytinyağı, ailenin kendi üretim tesisinde hiç bekletilmeden soğuk sıkımla sıkılarak elde ediliyor. Yine kendi tesislerinde otomatik dolum makinesinden el değmeden, hijyenik ortamda ambalajlanıyor. Ayvada Ayvalık Soğuk Sıkım Natürel Sızma Zeytinyağının üretiminde kullanılan zeytinler, 4 kuşaktır sadece ailenin kendisinin baktığı zeytinliklerdeki en iyi Ayvalık zeytinlerinden geliyorlar. Bölgenin ilk ISO 22000 sertifikasını alarak yine alanında öncülük eden, ISO 9001 sertifikası ile güven veren, İyi Tarım Uygulamaları sertifikası ile üretimini tescilleyen marka, Ayvalık'ın çok meşhur ve lezzetli binlerce yıllık zeytinlerinin mucizesini evlerinize getiriyor. Ekstra saf zeytinyağının mucizelerini siz de keşfedebilir; evinizde, bakımınızda, yemeklerinizde hakiki sızma Ayvada Ayvalık Soğuk Sıkım Natürel Sızma Zeytinyağı’nı kullanabilirsiniz.